Ég – Seðlabankinn – Samherji - Grein frá júní 2012

Aðför Samherja á mína persónu sem framkvæmd var á fundi félagsins með starfsmönnum þess á sjó 5. júní sl. sýnir best hvað menn eru tilbúnir að leggjast lágt til að gæta hagsmuna sinna. Á fundinum dreifðu þeir fjórum blöðum með tilvitnunum, slitnum úr samhengi, sem ég hef skrifað og haft hefur verið eftir mér í fjölmiðlum. Tilgangurinn er augljós, ekki voru þeir menn til að bjóða mér að koma og standa fyrir því sem ég hef sagt um verðlagsmál á fiski. Ég hefði mætt og stend við allt sem ég hef sagt, þar sem ég hef aðallega verið að setja fram spurningar og kallað eftir svörum. Þeir lögðu það á sig að kaupa samantekt á þessum ummælum mínum til að leggja fram. Ég hlít að líta á þetta sem hrós, ekki væru menn að leggja þetta allt á sig ef þeir gætu svarað því sem verið er að kalla eftir.

Ein af tilvitnunum er eftirfarandi:

 Grein wftir formanninn sem birtist í 3. tölublaði Tímarits VM um verðmyndun á fiski
sem út kom í október 2011.
Greinin bar heitið mikill munur á verði milli landa.

Þar ritar Guðmundur meðal annars:

,,Hærra verð til útlendinga,,
.... Íslenskar útgerðir ákvarða verð til sinna sjómanna einhliða. Áhafnir eru settar í þá stöðu að sætta sig við verðið til að halda starfi sín. Það er þröngur kostur, sjómönnum er annt um fjárhagslegt öryggi sitt og fjölskilna sinna...

Framkvæmdastóri LÍÚ viðurkenndi það sem þarna er sett fram í viðtali við Spegilinn hjá RÚV.

VM er gott stéttarfélag og leggur sig fram við að gæta hagsmuna félagsmanna sinna á öllum sviðum. Samherji eins og aðrir útgerðarmenn vita um þá miklu spennu sem sífellt ríkir um verðlagningu á fiski hér á landi. Ég sem formaður félagsins ber skylda til að reyna að minnka þá spennu með því að setja fram spurningar og kalla eftir svörum til að geta svarað mínum umbjóðendum. Meðan ekki er hægt að setjast niður og finna eðlilegar skýringar á verðmynduninni þá verður tortryggni. Ekki mun standa á mér að taka þátt í að útskýra verðmuninn eða grunninn fyrir mínum umbjóðendum um leið og eðlilegar skýringar koma fram. Grandi hefur stigið þetta skref, að fara í samanburð á verðmyndun hér, í Noregi og Færeyjum. VM er tilbúið að fara í þá vinnu með þeim. Þeir eiga hrós skilið fyrir fundinn sem þeir héldu með sínum sjómönnum um þessi mál og buðu stéttarfélögum sjómanna á.

Einn af eigendum Samherja, Kristján Vilhelmsson sendi mér samantektina sólahring eftir að fundurinn átti sér stað með þeim ummælum sem ég ætla að vitna í:

Auk þess þar sem þú sem formaður VM virðist vera mikil áhrifavaldur í rekstri Samherja hf um þessar mundir lét ég taka saman nokkrar tilvitnanir í skrif þín, ummæli og viðtöl úr  þáttum Ríkisútvarps/sjónvarps. Þessi samantekt lá einnig frammi á fundinum.

Hvernig Samherjamenn tengja rannsókn Seðlabanka Íslands á félaginu við formann VM er mjög langsótt og illskiljanlegt. Ég skrifaði grein um verðlagsmál á fiski í Tímarit VM í október 2011. Hún vakti athygli fjölmiðla sem fóru eitthvað að kafa í málin og það er mér alls óviðkomandi hvað fjölmiðlar hafa fyrir stafni. Samherjamenn sýna með þessu að allt verður lagt í sölurnar í hagsmunagæslunni. Þeir fara beint í manninn en ekki boltann, í kappleik með dómara fengju þeir rautt spjald og væru reknir útaf.

Sjálfsagt eru þeir vanir að spila leikinn þannig á sínum heimavelli, að þeir semja leikreglurnar og sjá um dómgæsluna líka.

Ég ætla að enda þetta með síðustu setningunni í fyrrnefndri grein sem virðist vera búinn að vald miklum pirring hjá mörgum.

Mig langar til að skilja og fá skýringar fyrir hönd minna umbjóðenda hjá VM.

Kv. Guðmundur Ragnarsson formaður VM

 

Mikilvægi dagpeninga sjúkrasjóða! - Grein í Tímarit VM 2013

Stjórn Styrktar- og sjúkrasjóðs VM ákvað að fara í breytingar á styrkjum og dagpeningum sjóðsins eftir að tryggingafræðileg úttekt var gerð á sjóðnum í september 2012.
Samhliða endurskipulagningu á fjármálum félagsins ákvað stjórn VM að lækka kostnaðarhlutdeild sjúkrasjóðs í rekstri félagsins úr 15 prósentum í 10 prósent. Var þetta gert með það í huga að sem mest af þeim fjármunum sem atvinnurekendur greiða inn í sjóðinn nýtist fyrir félagsmenn. Eitt prósent af launum eru miklir fjármunir sem okkur er treyst fyrir og við verðum að vera meðvituð um að þeir fari í það sem þeim er ætlað.
Til að hafa sem bestar upplýsingum um réttindi félagsmanna var ákveðið að gefa út handhægan bækling um réttindin og senda öllum félagsmönnum.
Sjúkrasjóðurinn er samtryggingarsjóður og á að vera gegnumstreymissjóður með takmarkaða sjóðasöfnun nema fyrir þær framtíðarskuldbindingar sem hann hefur samkvæmt reglum hans hverju sinni.  Mikilvægasta verkefnið sjóðsins eru sjúkradagpeningarnir fyrir þá félagsmenn sem verða fyrir slysi eða veikindum. Vegna þess fyrirkomulags sem hefur verið byggt upp í okkar kjarasamningum, þar sem einstaklingur verður launa og bótalaus í allt að sex mánuði frá því að hann fær lokagreiðslu frá atvinnurekanda, þar til hann fer inn í önnur úrræði við framfærslu. Verða dagpeningar sjúkrasjóðs að veita 100 prósent tryggingu meðan félagsmaðurinn er að fá greiðslur úr sjóðnum. Vegna þeirra miklu skuldbindinga sem almenningur er með í dag, lagði stjórn sjóðsins mest upp úr því að hækka dagpeningana. Með það í huga að einstaklingur geti staðið í skilum miðað við sín mánaðarlaun, með sínar skuldbindingar. Markmiðið er að félagsmaður sé ekki að safna upp skuldum meðan hann er að fá greiðslur úr sjúkrasjóði VM. 
Vissulega er það þannig að fæstir eru að hugsa um veikindi eða slys á meðan allt leikur í lyndi, það er eðlilegt. Því miður hefur þróunin verið þannig að öll umræða um sjúkrasjóðinn snýst um styrki. Allt svigrúm sjóðsins á að nýta í styrkina, enda voru þeir hækkaðir og nýjum bætt við í endurskoðuninni. Við þurfum hinsvegar að snúa umræðunni við um verkefni Sjúkrasjóðsins og hvað sé mikilvægasta verkefni hans. Það á að vera að tryggja félagsmönnum sem bestu dagpeningana þegar ógæfan dynur yfir vegna veikinda eða slysa. Það er mesta gæfufólkið sem aldrei þarf að nota dagpeninga Sjúkrasjóðsins. En með nýju reglunum hjá Sjúkrasjóði VM er þetta er ódýrasta tryggingin sem þú færð í dag til að tryggja fjárhagslega afkomu þína og þinnar fjölskyldu í sjúkrasjóði stéttarfélags.
Stjórn sjúkrasjóðsins ætlar að fara dýpra í hugmyndafræði tryggingafræðilegra skuldbindingar sjóðsins, með það að leiðarljósi að fá betri yfirsýn yfir hver sjóðasöfnun svona sjóðs þarf að vera. Með það í huga að hugsanlega eigi Sjúkra- og styrktarsjóður VM nægan uppsafnaðan sjóð til að hægt sé að reka sjóðinn sem næst á núlli og veita sem mestum fjármunum til félagsmanna.   

Eftir að hafa unnið í því að fara yfir fjármál Sjúkrasjóðs VM og borið saman hvað önnur stéttarfélög eru að gera, þá hef ég komist að þeirri niðurstöðu að heildarsamtök eins og ASÍ verða að setja samræmdar reglur um meðferð þeirra miklu fjármuna sem okkur er treyst fyrir inn í sjúkrasjóðina. Þar á ég sérstaklega við, að hámark verði sett á kostnaðarhlutdeild sjúkrasjóða í rekstri félaganna.
VM er með þeim breytingum sem verið var að gera á dagpeningum og styrkjum Sjúkrasjóðs VM að sýna að við erum traustsins verðir með að koma þessu fjármunum óskertum til félagsmanna.  Fyrir mörgum árum fóru stéttarfélög að falbjóða sig til að ná sér í félagsmenn, með því að vera með t.d. lægri félagsgjöld og setja þak á félagsgjöldin. Til þess að geta þetta er notað ómælt fé úr sjúkrasjóðum í rekstur sumra félaga. Þeir fjármunir sem teknir eru af samningsbundnu framlagi til sjúkrasjóðsins í almennan rekstur fara eðlilega ekki til félagsmannanna. Samtök atvinnulífsins hafa bent á það að sum stéttarfélög séu orðin mjög gróf í rekstrarfé úr sjúkrasjóðunum. Það er ekki hægt að láta þetta viðgangast lengur og því verða félagsmenn að fá að vita hvernig í hlutunum liggur.
Ef verkalýðshreyfingin ætlar að vera sjálfri sér samkvæm verður hún að sýna gott fordæmi í meðhöndlun þessara fjármuna sem eiga að vera fyrir félagsmenn, aðallega þegar reynir á vegna veikinda eða slysa þeim til framfærslu.
Ég hvet alla félagsmenn VM að gefa sér tíma í að skoða mikilvægi sjúkrasjóðsins og þá sérstaklega dagpeninganna vegna þeirra mikilvægu tryggingu sem þeir veita.
 Guðmundur Ragnarsson, formaður VM

Samfélag á leið í uppgjör - Grein frá mars 2015

    Nú við endurnýjun kjarasamninga á almennum vinnumarkaði eru gömlu plöturnar spilaðar um óðaverðbólguna sem kemur ef almennt launafólk fær einhverja hækkun á sín laun. Eins og hlutirnir hafa þróast frá því vopnahlé  var gert á almenna vinnumarkaðnum fyrir rúmu ári með aðfarasamningnum, hafa öfgarnar í samfélaginu komið betur fram og orðið skýrari. 
   Sú mikla harka sem er að byggjast upp hjá almennum launþegum þessa lands á sér miklu dýpri orsakir en rökræða um krónur og aura. Allir innviði samfélagsins eru að hrynja og almenningur er að gefast upp, þrælarnir geta ekki meir.
Dagvinnulaunataxtar hafa aldrei dugað til framfærslu og nú eru heildarlaunin hætt að duga þrátt fyrir ómælda eftirvinnu. Það er eitt af mörgu sem er að magna upp ástandið sem við erum að sigla inn í.
   Við þurfum að horfast í augu við  raunveruleikann  og spyrja hverskonar samfélag við höfum byggt upp. Félagslegt íbúðakerfi er ekki til, heilbrigðiskerfið komið að þrotum þó við borgum sjálf um tuttugu prósent úr eigin vasa fyrir utan skattana sem í það fara. Menntakerfið stendur ekki undir nafni og við erum með fjársveltar stofnanir sem geta ekki sinnt hlutverki sínu við að reka nútíma samfélag. Gamla fólkið sem byggði upp þetta samfélag höfum við sent út á guð og gaddinn. Okkur öllum og samfélaginu til ævarandi skammar. Þetta er eitt af því sem er að valda hörkunni á vinnumarkaðnum, samfélagið er ekkert annað en umbúðir án innihalds.
   Launafólk hefur engu að tapa
   Við verðum líka að átta okkur á þeim kynslóðarskiptum sem eru að eiga sér stað í samfélaginu.  Unga fólkið okkar hefur aðra sýn á lífið. Það vill eiga líf eftir vinnu og kallar á ásættanleg dagvinnulaun. Staða þeirra sem hafa komið út á vinnumarkaðinn síðustu ár og þeirra sem fóru illa út úr hruninu um að komast í öruggt húsnæði, með kaupum eða leigu gengur ekki upp. Við höfum ekkert félagslegt húsnæðiskerfi sem lausn fyrir þetta fólk. Lönd Norður Evrópu og Skandinavíu sem við berum okkur alltaf saman við hafa tuttugu og fimm til fimmtíu og fimm prósent af sínum íbúðamarkaði með einhverskonar lausnum fyrir þá sem lægstu tekjurnar hafa og sem val fyrir aðra. Við höfum ekkert til að bjóða nema lána eða leigu okur sem venjulegt launafólk ræður ekki við. Þetta er líka ein af ástæðum þess að launafólk hefur engu að tapa og er tilbúið að taka harðan slag um bætt kjör og aðgerðir frá stjórnvöldum um breytingar.
Hefur einhver reiknað út hvað meðalfjölskyldan þarf að hafa í tekjur til að kaupa eða leigja á því fermetraverði sem er í boði og verið er að byggja á höfuðborgasvæðinu í dag? Hefur samfélagið áttað sig á því hvaða tekju einstaklingar og fjölskyldur þurfa að hafa til að komast í gegnum greiðslumat?

 

Róttækar breytingar og ný hugsun
Við erum með breytta pólitík þar sem ekki er hikað við að lofa og blekkja almenning og svíkja gerða samninga. Með þessu hefur póltíkin útilokað sig frá skynsamlegum þríhliða lausnum við endurnýjun kjarasamning á almennum vinnumarkaði. Við erum með gjaldmiðil sem alltaf er hægt að nota til að skerða kaupmátt launa eftir óábyrgar ákvarðanir. Hver hefur trú á að einhver varanlegur stöðuleiki sé kominn á og lág verðbólga komin til með að vera? Það á eftir að leysa fjármagnshöftin með þeim afleiðingum sem því fylgir, hver sem þau verða.
Það á að loka á hugsanlegar leiðir út úr mörgum af okkar vandamálum með því að slíta viðræðum við Evrópusambandið án þess að þjóðin fái að sjá þann valkost. Það eina sem hefur breyst frá Dönsku einokunarverslunin er að við erum ekki skikkuð til að versla í ákveðnum verslununum. Auðvita vill þessi mafía halda sínu og hinu séríslenska samráðsumhverfi.
Um mörg af þeim atriðum sem ég hef talið upp snýst það uppgjör sem framundan er í samfélaginu í komandi kjarasamningum á árinu. Mótsagnirnar og hvernig við höfum klúðrað uppbyggingu félagslegra innviða samfélagsins eru að koma í andlitið á okkur.
Í raun þurfa laun að vera umtalsvert hærri hér á landi í samanburði við þau lönd sem við berum okkur saman við vegna þess að innviðirnir eru ekki til staðar til að auka jöfnuð.
Var einhver að tala um að reyna að koma á stöðuleika í þessu samfélagi?
Þeir sem sogað hafa til sín ómældan auð af verðmætasköpun samfélagsins  verða að fara að gefa eftir í græðginni og hjálpa til við að koma á jöfnuði í samfélagið, ef ekki endar hér allt í átökum um aukinn jöfnuð.
Það eru ekki bara læknar sem eru eftirsóttir í öðrum löndum. Almennt launafólk er komið upp að vegg og hefur engu að tapa. Formaður Samtaka atvinnulífsins er með nóg sætaframboð til að koma okkur í burtu ef ekki verður einhver breyting.
Við þurfum rótækar breytingar og nýja hugsun ef ekki á illa að fara.
Guðmundur Ragnarsson, formaður VM

 

Hver bjó til þessa hagfræði? - Grein frá 2016

Alltaf þegar kemur að endurnýjun kjarasamninga á almenna vinnumarkaðinum er rykið þurrkað af gömlu plötunni og hún spiluð, hækkun launa muni fara með hagkerfið í rúst með óðaverðbólgu. Ég held að þetta sé ekki rétt og hef reynt að finna samhengið í þessum málflutningi. Nú koma fram hagnaðartölur fyrirtækja, þar sem milljarðar renna í vasa eigenda. Bónusar í bankakerfinu kr. 900 milljónir, sem ég hef reyndar aldrei skilið í bankakerfi sem er bæði með axlabönd, belti og allt skothelt, engin áhætta. Fyrir hvað er verið að greiða bónusa þar?

Ef búið er til dæmi um fyrirtæki með fimmhundruð starfsmönnum sem hafa kr. 450.000 í mánaðarlaun hver. Fyrirtækið er í eigu 10 einstaklinga og þar starfa samtals 15 aðal- og millistjórnendur. Fyrirtækið skilar góðri afkomu með hagnað upp á fjóra milljarða og eigendur sem ekki starfa við fyrirtækið fá greiddan arð upp á tvo milljarða. Stjórnendur fá sína bónusa þó svo þeir séu á fínum launum.

Laun starfsfólks eru samtals 2,7 milljarðar á ári. Ef þau hækka um 5% eða 135 milljónir, sem er tveim prósentum yfir 3% viðmiði Seðlabanka Íslands, fer hér allt til fjandans.

Aðalstjórnendurnir fimm hafa 5 milljónir á mánuði í laun eða samtals 300 milljónir á ári og tíu  millistjórnendurnir eru með 2,5 milljónir á mánuði hver eða samtals 300 milljónir á ári. Stjórnendurnir 15 fá samtals 80 milljónir í bónusa á ári. Laun stjórnenda á ári eru auk bónusa samtals 680 milljónir. Ef laun og bónusar stjórnenda hækka um sömu prósentutölu og laun starfsmanna þá virðist það engin áhrif hafa.

Í töflunni má sjá hvernig þessi hækkun dreifist á starfsmenn, stjórnendur og hvað eigendur fá í arð á mánuði.   

              

		Fjöldi		5% Hækkun		Á ári		Á mánuði
Starfsmenn		500		135.000.000		270.000		22.500
Stjórnendur		15		34.000.000		2.266.667		347.727
Arður til   eigenda		10				2.000.000.000		16.666.667

22.500 kr. launahækkun starfsfólks setur allt á annan endann en um 350 þúsund kr. hækkun til stjórnenda og arðgreiðslur til eigenda hafa engin áhrif. Ef við förum að ráðum Seðlabankans og hækkum laun einungis um 3% eða 13.500 á mánuði og höldum greiðslum til eigenda og stjórnenda óbreyttum, þá er allt í lagi og engin verðbólguþrýstingur.

Þó ég sé að tala hér um eitt fyrirtæki þá gæti þetta alveg eins átt við atvinnugrein eða bara allt íslenska hagkerfið.
Þetta er ekkert flókið. Við erum alltaf með eitthvað heildarverðmæti sem við getum kallað hundrað og er til skiptanna í hagkerfinu.

Það vefst hins vegar fyrir mér hvers vegna það virðist ekki skipta neinu máli hversu stór hluti af þessu hundraði fer á fáa. Það skapar ekki verðbólguþrýsting. Hins vegar ef taka á eitthvað af þessu hundraði og auka jöfnuð í samfélaginu með hækkun launa, fer allt í óðaverðbólgu.
Eftir því sem mér er sagt þá eiga áhrif launahækkana og aukins hagnaðar sem greiddur er út sem arður að mælast í gegnum ráðstöfunartekjur heimilanna og í raun er enginn munur á því hvort ráðstöfunartekjurnar hækka vegna launa eða arðs, hagfræðilega er aukning bara aukning.
Þetta eru sömu krónurnar sem ég er að fjalla um, eini munurinn er sá að áhrif þeirra á hagkerfið virðist fara eftir því í hvaða vasa þær lenda.

Við hljótum að þurfa að spyrja okkur að því hvers vegna þetta er svona? Nýjustu aðvaranir frá virtum alþjóðlegum stofnunum eru að sú mikla misskipting sem hefur fengið að viðgangast í alltof mörgum samfélögum, er að ganga frá þeim efnahagslega. Skilaboðin frá þessum stofunum eru: takið á þessu og aukið jöfnuð því við það mun hagvöxtur aukast. Hvers vegna hefur þessi mikla misskipting og auður heilu samfélaganna sem færst hefur á hendur fárra ekki haft verðbólguáhrif eða einhverjar aðrar hagfræðilegar afleiðingar?

Ef hins vegar á að taka þennan sama auð og auka jöfnuð þá fer allt í óðaverðbólgu!
Þessi hagfræði gengur ekki upp að mínu viti og það þarf að kalla fram skýringar á því sem ég er að velta fyrir mér í þessari grein.
Það er kannski til einföld lausn á þessu með því að breyta hugtökum.
Í staðinn fyrir að greiða út laun um hver mánaðarmót þá greiðum við starfsmönnum út arð og þá verður engin verðbólga.

Sú mikla misskipting sem aukist hefur í íslensku samfélagi hlýtur að kalla á það að hagfræðingar komi með einhver haldbær rök fyrir því að verðmætasköpun heils samfélag megi einungis fara á fáa útvalda en ef launamenn eigi að fá aukinn hluta verðmætasköpunarinnar þá fari allt á annan endann.

Kannski gengur hagfræðin út á þá einföldu kenningu sem ég ætla að leyfa mér að setja fram á ensku eftir Upton Sinclair frá 1935. „ It is difficult to get a man to understand something when his salary depends on his not understanding it“

Í lauslegri þýðingu gæti þetta verið svona ,,Það er erfitt að fá mann til þess að skilja eitthvað þegar launin hans eru háð því að hann skilji það ekki“
Er þetta kannski grunnurinn í þeirri hagfræði sem alltaf er verið að heilaþvo okkur með?

Kv. Guðmundur Ragnarsson, formaður VM

SA, samtök án framtíðarsýnar. - Grein frá 2015

Enn á ný stöndum við frammi fyrir því við endurnýjun kjarasamninga að vera með viðsemjendur sem eru hugmyndfræðilega gjaldþrota. Þar hafa menn enga hugmyndafræði eða kjark að stíga þau skref sem þarf til að gera breytingar í launakerfum til að ná upp ásættanlegum dagvinnulaunum.  Við stöndum frammi fyrir sömu úreltu hagfræðifrösunum og hugmyndaleysinu og þegar við vorum plötuð í aðfarasamninginn og 2,8% launahækkunina. Um leið og búið var að skrifa undir kom það í ljós að SA hafði ekki neinar hugmyndir um breytingar á launaumhverfi ólíkra hópa og því fór sem fór.
Nýjasta útspilið sem var sett fram í örvæntingu og með miðstýringaralræðið að leiðarljósi, er móðgun við okkur. Við höfum ítrekað bent á að þær breytingar sem víða er hægt að gera á launakerfum ólíkra hópa, verða ekki útfærðar með stöðnuðum hagfræðingum eða lögfræðingum.  Þeir sem reka fyrirtækin verða að koma beint að þessum viðræðum, þeir þekkja best vandamálin og lausnirnar sem hægt er að vinna út frá til að gera breytingar.

Innantóma framsetningin er sett fram í nafni norræns vinnumarkaðsmódels. Taka á afmarkaðan lið úr kjarasamningum frá Norðurlöndunum sem hentar SA og gera yfirvinnu ódýrari án þess að dagvinnulaun hækki verulega. Þetta er leið sem dæmd er til að mistakast ef halda á áfram með dagvinnulaun sem ekki er hægt að lifa á.
Ætlum við okkur í framtíðinni að komast inn í vinnumarkaðsfyrirkomulag eins og er á Norðurlöndunum verðum við að taka allt kerfið upp, ekki bara eina setningu sem hentar.

Með framsetningu SA erum við að fara að spóla föst í sama hjólfarinu og við höfum gert í áratugi.

Við höfum ekkert val, við verðum að fara með vinnustöðvanir í atkvæðagreiðslu hjá félagsmönnum og reyna að ná fram okkar tillögum um breytingar á launakerfum.

Með staðnaðri hugmyndafræði SA erum við ekki að fara að leggja grunn að norrænu vinnumarkaðsmódeli þar sem náðst hefur ótrúlegur árangur í að auka kaupmátt með litlum launahækkunum.

Við hjá VM viljum út úr því staðnaða launaumhverfi sem við erum í og höfum hugmyndafræðina og lausnirnar til að stíg vitræn skref inn í framtíðina.
Sú staða sem komin er upp í dag og við þurfum að horfast í augu við skrifa ég eitthundrað prósent á SA.
Við höfum séð hvernig staðnaður kommúnismi fór með margar þjóðir í gjaldþrot. Hugmyndafræði SA er að leiða okkur á þann stað ef ekki verður rótæk breyting á stefnu þeirra samtaka.

 

Hver ákvað að láta VM sleikja botninn ? - Grein frá 2015

Það er þrautinni þyngri að átta sig á því hvaða launastefna er ríkjandi á íslenskum vinnumarkaði. Enn á eftir að ganga frá fjölmörgum samningum og vinnuveitendur virðast flokka viðsemjendur sína eftir einhverri óskilgreindri hentistefnu.

Álfyrirtækin fyrir utan Straumsvík eru með sínar eigin leiðir í kjaramálum. Önnur fyrirtæki sem ekki flokkast beint undir hentistefnu Samtaka atvinnulífsins fá frjálsar hendur varðandi gerð sinna kjarasamninga. Þannig fékk fiskvinnslan frítt spil í sínum kjaraviðræðum, svo dæmi sé tekið.

Úrskurður gerðardóms um laun 18 stéttarfélaga í Bandalagi háskólamanna og félagsmanna í Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga hlýtur að vera nýjasta viðmiðið fyrir VM og aðra hópa sem enn eru með lausa samninga.

Eingreiðsla, afturvirkni og hækkanir 22% til 32%

Prósentuhækkanir í tveggja ára samningi hjá BHM eru um 15%, auk eingreiðslu. Hjúkrunarfræðingar fá 25% til 28,5% hækkun í fjögurra ára samningi, auk eingreiðslu

Þá er afturvirkni í úrskurði gerðardóms um að hækkanirnar taki gildi frá því síðasti samningur rann út.

Það er athyglisvert að lesa hækkanir ólíkra hópa. Einnig innan þeirra félaga sem tóku samningsréttinn af t.d. iðnaðarmönnum með forsenduákvæðum, sem enginn veit í dag hver eru
Þar eru hækkanir frá 22% til 32% á samningstímanum.

14,4% til 18,8% til VM

Félagsmönnum VM er gert að taka almennum hækkunum, sem eru á bilinu 14,4 til 18,8% á samningstímanum, sem er til ársins 2019.

Hvaða sátt eða samkomulag var gert á vinnumarkaðnum um að félagsmenn VM eigi að sleikja botninn og dragast aftur úr í launum?

Ekki kannast ég við þá sátt.

Það liggur ljóst fyrir að SA mun af hörku reyna að þvinga okkur niður á lægsta þrep þeirra kjarasamninga sem þegar hafa verið gerðir á þessu ári.

Hvernig ætla menn að réttlæta og rökstyðja það að félagsmenn VM eigi að bera minnst úr býtum þegar hækkanir eru bornar saman við aðra kjarasamninga sem gerðir hafa verið að undanförnu.

Hver ákvað slíkt ?

Ég bara spyr.

Með félagskveðju,

Guðmundur Ragnarsson
formaður VM

 

Ágæti félagsmaður

Þegar ég tók við sem fyrsti kjörni formaður VM, var félagið tæplega tveggja ára og þá óþekkt stærð. Frá þeim tíma hefur okkur tekist að gera VM að öflugu og áberandi stéttarfélagi sem hlustað er á.

Það er mér mikil áskorun og ég hef óbilandi vilja til að halda áfram að byggja félagið upp og gera það enn öflugra. Reynsla mín er orðin mikil og ég vil fá að nýta hana áfram fyrir félagsmenn.

Kjósum
Guðmund Ragnarsson sem formann VM

Formanskjör VM 2018

Ágæti félagsmaður VM,

hér á eftir kemur upptalning á þeim fjölmörgu málum og verkefnum sem ég hef haft frumkvæði að sem formaður að koma í framkvæmd og vill fá umboð þitt til að halda áfram með.  

• Ég hafði frumkvæði að því að koma á einum besta sjúkrasjóði stéttarfélaga
             100% laun að 900.000 kr.     Sjúkraíbúðir í Reykjavík og Akureyri.
• Ég hafði frumkvæði að uppbyggingu orlofsaðstöðu fyrir félagsmenn VM
            Fjölgun íbúða, ný sumarhús og nýtt tjaldsvæði.

• Ég hef verið leiðandi í erfiðum kjarasamningum
• Ég hef náð fram breytingum í kjarasamningum VM
• Ég hef haft frumkvæði að því að stoppa undirboð á vinnumarkaði
• Ég hef verið virkastur í umræðunni um verðlagsmál á fiski
• Ég hef beitt mér í málefnum lífeyrissjóðakerfisins
• Ég hef tryggt að þjónusta við félagsmenn sé til fyrirmyndar
• Ég hef beitt mér fyrir umræðu um breytingu á vinnutíma
• Ég hef verið virkur í pistla- og greinaskrifum til að koma okkar skoðunum á framfæri
• Ég hafði frumkvæði að því að efla verkfallssjóð VM
• Ég hafði frumkvæði að hækkun fræðslu- og endurmenntunarstyrkja 

Ágæti félagsmaður,
ég kalla eftir stuðningi þínum til að halda áfram sem formaður VM.
Ég hvet þig til að taka þátt í kosningunni og greiða mér atkvæði þitt, þá munt þú hafa áhrif á framtíð félagsins.

Guðmundur Ragnarsson, formaður VM.

Nánari upplýsingar um mig er á: gumrag.blog.is og www.vm.is

Framboð til formanns VM

Ágæti félagsmaður,

þegar ég tók við sem fyrsti kjörni formaður VM, var félagið tæplega tveggja ára og þá óþekkt stærð. Frá þeim tíma hefur okkur tekist að gera VM að öflugu og áberandi stéttarfélagi sem hlustað er á. Við höfum áunnið okkur traust með málefnalegri framsetningu.
Það sem VM setur fram og hefur skoðun á er vaktað. Við höfum verið frumleg í að fara fram með nýjar hugmyndir í okkar kjaramálum og náð árangri í mörgum þeirra. Með kjararáðstefnunum höfum við tekið fyrir og rætt nýjar leiðir sem við viljum innleiða til að bæta kjör og stytta vinnutíma hjá okkar félagsmönnum. Atvinnurekendur hlusta á rök okkar og leita til félagsins við lausn mála. VM er með um tuttugu kjara- og vinnustaðasamninga sem eðlilega kallar á mikla vinnu hjá félaginu við endurnýjun og vinnslu þeirra. Við höfum tekið þátt í og leitt margar erfiðar kjaradeilur. Þrátt fyrir mikla ólgu í okkar samfélagi, frá því ég tók við sem formaður, hefur verið unnið markvisst að uppbyggingu félagsins og að auka réttindi félagsmanna.

Flest eldri orlofshús félagsins hafa verið tekin í gegn, ný hús byggð á Laugarvatni og íbúðum fjölgað í Reykjavík og á Akureyri. Stefnt er að því að fjölga íbúðum í Reykjavík fyrir félagsmenn af landsbyggðinni. Mér tókst að semja við Ungmennafélag Laugdæla um skógarlandsvæði við hlið orlofssvæðis VM á Laugarvatni og þar hefur verið byggt upp eitt flottasta tjaldsvæði landsins. Unnið er markvisst að frekari uppbyggingu orlofsaðstöðu fyrir félagsmenn og eru nokkur verkefni í undirbúningsvinnu.

Við breyttum dagpeningagreiðslum í sjúkrasjóði VM þannig að hann er sennilega með bestu réttindi, sem boðið er upp á í dag, hjá sjúkrasjóðum stéttarfélaga og er ég mjög stoltur af því. Einnig voru réttindi eldri félagsmanna aukin umtalsvert í sjúkrasjóðnum.
Styrkir úr fræðslusjóðnum voru hækkaðir verulega, enda er endurmenntun að verða sífellt mikilvægari á vinnumarkaðnum.
Verkfallssjóður félagsins var stækkaður og gerður sýnilegri í þeim tilgangi að viðsemjendur okkar séu meðvitaðir um það að við höfum aflið til að taka slaginn gerist þess þörf.
Þjónusta félagsins við félagsmenn er eitt af því sem ég hef lagt mikla áherslu á og telst það til undantekninga að ekki sé starfsmaður við á skrifstofunni til að sinna erindum félagsmanna. Frammistaða og þjónusta starfsmanna VM er til  fyrirmyndar og mjög góður starfsandi ríkir á skrifstofu félagsins. Stjórn félagsins hefur starfað af einhug um flest mál sem teknar hafa verið ákvarðanir um.

Á þeim tæpum tíu árum sem ég hef verið formaður hafa kjaramálin og ástandið í samfélaginu eftir hrun eðlilega tekið mikinn tíma. Ég hef samhliða beitt mér með greina- og pistlaskrifum til að koma skoðunum okkar og baráttumálum inn í umræðuna í samfélaginu.

Ég hef beitt mér í verðlagsmálum á fiski fyrir vélstjóra á fiskiskipum gegn SFS og stjórnvöldum á öllum sviðum. Nýja módelið um afurðaverðstengingu á bolfiski var mín hugmynd.

Við höfum sett fram hugmyndir um nýjar leiðir í kjaramálum og styttingu vinnutíma í okkar starfsgreinum í landi. Með samtölum, kynningum á hugmyndum okkar og góðum undirbúningi höfum við náð fram breytingum í kjarasamningum, til dæmis í orkugeiranum, farskipum, Landhelgisgæslu, Hafrannsóknarstofnun og víðar.

Við höfum farið í margar erfiðar kjaraviðræður þar sem VM hefur verið í forystuhlutverki og samninganefndir félagsins sýnt sjálfstæði og kjark til að ljúka kjarasamningum.
Ég hef beitt mér af afli í málefnum erlendra starfsmanna bæði til að tryggja rétt þeirra og um leið að reyna að sporna við undirboðum í okkar greinum.

Ég hef sett fram gagnrýni á skipulagsmál verkalýðshreyfingarinnar. Ég tel að skipulagið sé farið að skaða okkur í að ná fram breytingum og bættum kjarabótum fyrir félagsmenn VM. Verði ekki reynt að taka á þessum málum sem fyrst, mun sundrungin veikja stöðu verkalýðshreyfingarinnar.  Hvort VM á að vera innan eða utan ASÍ, er mál sem þarfnast mikillar umræðu. Það er hinsvegar ljóst að áhrif VM til stefnumörkunnar í mörgum mikilvægum málefnum félagsmanna okkar yrði lítil sem engin ef við færum þar út. Það er vandséð hvernig stórt félag eins og VM eigi að láta aðra um að móta stefnuna í mörgum mikilvægum málum sem snerta okkar félagsmenn án þess að hafa neitt um það að segja.

Það eru mörg önnur mál, en þau sem talin eru hér upp að framan, sem ég hef beitt mér fyrir og vakið athygli á. Það er mér mikil áskorun og ég hef óbilandi vilja til að halda áfram að byggja félagið upp og gera það enn öflugra. Reynsla mín er orðin mikil og ég vil fá að nýta hana áfram fyrir félagsmenn. VM á að vera landsfélag allra í  vél- og málmtækni á Íslandi, og við ætlum að ná því fram. Það eru miklar áskoranir framundan í kjarasamningagerð á íslenskum vinnumarkaði sem VM er tilbúið að vera leiðandi í. Við verðum að finna nýjar leiðir til styttingar vinnutíma og hækkunar dagvinnulauna.
Niðurstaða verður að nást í verðlagsmálum á fiski, sem er grunnurinn að sátt um kjaramál vélstjóra á fiskiskipum.
Málefni lífeyriskerfisins er alltaf í umræðunni, þar eru margar áskoranir framundan sem við munum hafa skoðanir á eins og vilji félagsmanna VM segir til um.
Menntamálin eru að verða sífellt stærri málaflokkur sem þarf að sinna betur, þar þurfum við að setja meiri vinnu í að spyrna við fæti og stoppa þróun sem er að verða mjög ruglingsleg og tilviljanakennd, ef ekki á illa að fara í menntun okkar félagsmanna. 

Tilvitnun í loforð úr framboði mínu 2008.

„Ég mun beita mér fyrir því að félagið verði áberandi í allri þjóðfélagsumræðu varðandi málefni félagsmanna. Með þessu munum við skapa okkur sjálfstæði sem auka mun möguleika okkar á að koma sjónarmiðum okkar á framfæri og hafa áhrif. Sjálfstætt og áberandi félag skilar okkur mestu í allri kjarabaráttu. Þar þurfum við að sýna frumkvæði og áræðni til að ná auknum kjarabótum í framtíðinni. Einnig að fá aukna viðurkenningu á fagmennsku og mikilvægi okkar félagsmanna.“

Ég hef staðið við það sem ég lofaði, ég hef heiðarleikan að leiðarljósi og ég stend við það sem ég segi.

Ágæti félagsmaður,
ég kalla eftir stuðningi þínum til að halda áfram sem formaður VM.
Ég hvet þig til að taka þátt í kosningunni og greiða mér atkvæði þitt, þá munt þú hafa hrif á framtíð félagsins.

Guðmundur Ragnarsson, formaður VM.

Samhengi framleiðni og lágra dagvinnulauna. - Grein frá 2015

Aukin framleiðni, hagræðing eða hvað menn vilja kalla hugtakið, hefur verið mikið í umræðunni síðustu misseri og var ein af megináherslum nýafstaðins Iðnþings Samtaka Iðnaðarins. Í margumtalaðri skýrslu McKinsey er talað um 20% minni framleiðni en í þeim löndum sem við viljum bera okkur samann við. Í nýútkominni skýrslu Heildarsamtaka vinnumarkaðarins  í febrúar 2015 ´´ Í aðdraganda kjarasamninga,, er einnig komið inn á lélega framleiðni.
Ég sat Iðnþing Samtaka Iðnaðarins og þar var mikið talað um að auka framleiðni, en alltaf skautað framhjá því hvað veldur lélegri framlegð hjá okkur Íslendingum. Dagvinnulaun eru svo lág að engin getur lifað á þeim. Það framkallar hvata til að fá eftirvinnu svo hægt sé að hafa heildarlaun til að framfleyta sér. Enda er alltaf miðað við heildarlaun þegar verið er að vitna í laun.
Hafa Samtök atvinnurekenda virkilega ekki velt því fyrir sér að þessi mikla vinna okkar Íslendinga byggist á þörf fyrir hærri launum, ekki vegna hins margumtalaða dugnaðar eða það sé svona leiðinlegt heima hjá viðkomandi. Margar stéttir kalla á þá breytingu að auka framleiðni og hærri dagvinnulaun til að eiga líf eftir vinnu með fjölskyldum sínum.
Það er alltaf skautað framhjá því í allri umræðunni, að ef stytta á vinnutíma og auka framleiðni þá verða dagvinnulaunin að vera í samhengi við raunverulegan framfærslukostaða. Eitt af því sem skapar aukna framleiðni er meðal annars úthvílt og ferskt starfsfólk. Svoleiðis ástand skapast ekki hjá fyrirtækjum með lág dagvinnulaun. Ef ekki er boðið upp á yfirvinnu er einstaklingurinn í tveimur ef ekki þrem  störfum og er síþreyttur. 

Það er voða fínt að vera með öll þessi fínu hugtök og fara með þau fram þegar hentar. Ef hins vegar er einhver vilji til að ná árangri í atvinnulífinu um að auka framleiðni, þá verður það ekki gert nema með ásættanlegum dagvinnulaunum sem duga til framfærslu.
Reynum að einbeita okkur að kjarna málsins til að finna leiðir til aukinnar framleiðni, ekki vera með flotta frasa og skauta framhjá raunveruleikanum. Lág dagvinnulaun eru orsök bágrar stöðu okkar á þessu sviði, förum í það verkefni í komandi kjarasamningum að hækka dagvinnulaun og þá mun framleiðni aukast mjög hratt.

Guðmundur Ragnarsson, formaður VM